Odessa. Architektura, którą warto zobaczyć
Odessa, ukraińska perła Morza Czarnego, posiada niepowtarzalny klimat i swój nadmorski charakterek. To taki trochę Paryż, trochę Wiedeń, ale z ukraińską nutą humoru i beztroski.
Spis treści:
Chadżybej
No początek trochę historii Odessy, czyli skąd wzięła się nazwa tego pięknego miasta.
Historia głosi, że podczas balu Katarzyna II, która władała Imperium Rosyjskim, usłyszała o nowym porcie nad Morzem Czarnym, czyli zdobytej niedawno tureckiej twierdzy Chadżybej. Cesarzowa miała słabość do nazywania nowo podbitych miast starożytnymi greckimi nazwami. Gdy jeden z dworzan zaproponował nazwę Odessos, Katarzyna, po chwili namysłu, odpowiedziała:
„Niech Chadżybej nosi to helleńskie imię, ale w rodzaju żeńskim – Odessa”
Niestety mieszkańcy Odessy nie chcieli zaakceptować nowej nazwy i uparcie nazywali swoje miasto Chadżybejem. Istnieje historia, że aby to zmienić, przed bramą wjazdową postawiono straż, która każdego wjeżdżającego do miasta pytała o nazwę miasta, do którego zmierza. Jeśli odpowiedź brzmiała „Do Odessy”, osobę przepuszczano. Jeśli jednak ktoś miał czelność odpowiedzieć, że „Do Chadżybeja”, natychmiast spotykała go kara.
W Odessie nie tak dawno otworzono restaurację z krymsko-tatarską kuchnią o nazwie „Chadżybej.” Ale o niej opowiemy w artykule dotyczącym najlepszych kawiarni i restauracji Odessy.
Architektura Odessy
Teatr Opery i Baletu
Najpiękniejszy teatr Europy Wschodniej. Zdecydowanie, najlepszy, w jakim byliśmy! Nawet La Scala czy Opera Wiedeńska nie zrobiły na nas takiego wrażenia. Teatr Opery i Baletu w Odessie jest zbudowany w delikatnym neobarokowym stylu. Robi wrażenie lekkiego i puszystego jak chmurka.
Jeśli znacie język rosyjski, to bardzo polecamy wybrać się na wycieczkę po wnętrzach teatru. Naprawdę warto! Odeska opera ma bardzo bogatą historię i wnętrza, które zachwycą nawet najbardziej wybredne osoby.
Wycieczki z przewodnikiem odbywają się codziennie (oprócz poniedziałków) w godzinach: 11:30, 13:00, 14:30, 16:00, 17:00. Istnieją dwa rodzaje zwiedzania: zapoznawcze, czyli ogólne zapoznanie się z salami, czy wnętrzami gmachu teatru oraz zakulisowe, które odbywa się tylko raz dziennie o 14:30. Więcej informacji można znaleźć na oficjalnej stronie tutaj. Bilety można nabyć w kasie teatru. Koszt: 300 UAH (ok. 40 zł) i 150 UAH/dziecko.
No i oczywiście zachęcamy do sprawdzenia repertuaru teatru i pójścia na spektakl! Ale pamiętajcie, że bilety rozchodzą się jak ciepłe bułeczki, dlatego kupcie bilet wcześniej. Można to zrobić np. przez oficjalną stronę teatru tutaj.
My kupiliśmy bilety na koncert „Eugeniusz Oniegin” z okazji urodzin wybitnego kompozytora Piotra Czajkowskiego. Cudownie było zanurzyć się w klimat tego wyjątkowego miejsca i obejrzeć wspaniałą sztukę z balkonu o pięknej nazwie Bel Etage.
Hotel „Wielki Moskiewski”
Ul. Derybasivska, 29
Spacerując ulicą Derybasivską zwróćcie uwagę na przepiękny pistacjowy budynek. Budynek hotelu zbudowano w stylu modernistycznym. Budowa trwała od 1901 do 1904 roku. Co ciekawe, hotel został zaprojektowany przez polskiego architekta Lwa Włodka, który przyczynił się również do powstania arcypięknego Domu z Atlantami, Hotelu Pasaż oraz dziedzińca numer 30 na ul. Niżyńskiej w Odessie.
Hotel Pasaż
róg ulic Derybasivskiej i Preobrażeńskiej
Wyszukana i wspaniała budowla na rogu ulic Derybasivskiej i Preobrażeńskiej. Wnętrze zadziwia perfekcyjnym wykonaniem szklanego dachu, który przypomina dach Galerii Wiktora Emanuela w Mediolanie. Pasaż jest najbardziej znanym projektem L. Włodka. Udekorowany jest pięknymi elementami roślinnymi, żeńskimi figurami oraz mitycznymi stworami. Wszystko razem tworzy lekki i delikatny efekt.
Spaso-Preobrazhensky Sobór (Sobór Przemienienia Pańskiego w Odessie)
Plac Soborny, 3
Największa cerkiew prawosławna Odessy, która może pomieścić ponad 9000 osób. Katedra eparchii odeskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego. Cerkiew jest udekorowana w tradycyjnym prawosławnym stylu, możecie w niej zobaczyć mnóstwo pięknie wykonanych ikon świętych.
Schody Potiomkinowskie
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Odessy. Kiedyś schody prowadziły prosto do morza, ale obecnie wychodzą na ulice Prymorską. Maja 192 stopnie, ale jeśli nie macie sił po nich wchodzić, to możecie skorzystać z kolejki (kiedy byliśmy przy niej, była zamknięta).
Krążą pogłoski, że w Odessie aktywnie działało stowarzyszenie masonów, którzy starali się „wtopić” swoje symbole w architektoniczne zabytki miasta. Na przykład, mawiają, że Schody Potiomkinowskie mogą być jednym z symboli masonów, wystarczy tylko „poprawnie” na nie spojrzeć. Pamiętacie jak wygląda Oko Opatrzności?
Marynarze, wracający z morskich wypraw, patrzyli na schody pod zupełnie innym kątem niż my, turyści. Teorie głoszą, iż będąc na statku, ich oczom ukazywał się trójkąt, zaś przy wschodzie słońca, tuż nad nim pojawiał się mocny żółty blask niczym Oko Opatrzności. Blask ten pochodził od światła słonecznego odbitego od metalowej tabliczki, znajdującej się na pomniku księcia De Richelieu, który stoi na placu u szczytu schodów. I tak tworzył się imponujący symbol masonów widziany z morza. Zainteresowani? Wyruszycie na poszukiwanie śladów masonów w Odessie?
Dom z jedną ścianą „Witch House”
ul. Vorontsovska 4
Idąc wzdłuż Prymorskiego Boulevard skręćcie w ulicę Vorontsovską. Dom, którego szukacie znajduje się pod adresem ul. Vorontsovska 4. Przypuszcza się, że powstał w XIX wieku, a jego pierwszymi mieszkańcami byli dworzanie hrabiego Woroncowa, którego pałac stoi w pobliżu. Najbardziej rozpowszechniona wersja, wyjaśniająca specyfikę budynku, dotyczy architekta, który stanął w obliczu braku pieniędzy podczas budowy, dlatego zdecydowano się połączyć dwie ściany boczne i trochę zaoszczędzić na tylnej ścianie.
Dom z jedną ścianą wyróżnia się nie tylko swoim wyglądem zewnętrznym. Mimo podeszłego wieku najemcy zachowali nienaruszone stare wnętrza: kute poręcze, marmurowe schody, nieskazitelne sztukaterie na sufitach. Żeby zobaczyć nietradycyjną konstrukcję domu i zrobić takie zdjęcie budynku z jedną ścianą, warto poszukać odpowiedniego kąta.
Pałac Woroncowa i Kolumnada
Kompleks pałacowy rezydencji Gubernatora Generalnego Woroncowa. Niestety, obecnie nie ma możliwości zwiedzania pałacu. Od 2010 roku trwa czasochłonna renowacja, dlatego, możecie popatrzeć na atrakcję tylko z zewnątrz. Pod budynkami znajduje się najstarsze w mieście przejście podziemne o długości 140 metrów. Uważa się, że pozostało ono z czasów tureckiej twierdzy, która kiedyś się tu znajdowała.
Jakiś czas temu udało mi się odwiedzić Pałac Woroncowa w Ałupce na Krymie. Pamiętam wyszukane i eleganckie pokoje tego pałacu. Podejrzewam, że wnętrza tego odeskiego nie są wcale gorsze. Ponoć, na szczególną uwagę zasługują biblioteka, pokój dziecięcy z zegarem słonecznym, sala balowa oraz gabinet.
Most Teściowej
Tuż przy Pałacu Woroncowa znajduje się szeroki wąwóz. Ale na tym nasz spacer się nie kończy, ponieważ nad wąwozem został wybudowany most. Łączy on Boulevard Prymorskyi i Zhvanetskoho.
Z jego powstaniem związana jest bardzo zabawna historia. Ówczesny pierwszy sekretarz komitetu regionalnego M. Sinitsa bardzo lubił naleśniki. A te przyrządzone przez teściową kochał najbardziej na świecie. I według plotek, aby skrócić drogę z pracy do upragnionego obiadku, nakazał wykonanie mostu dla pieszych.
Budynek z Atlantami
Ul. Hoholia, 7
Kolejne dzieło głównego „ceglanego” mistrza L. Włodka. Budynek wchodzi do czwórki najpiękniejszych budynków Odessy. Gołym okiem widać złożoność całej kompozycji. Zwróćcie uwagę na figury dwóch Atlantów, którzy utrzymują gwiezdziste niebo. Są oni przedstawieni inaczej, niż na większości tego typu budynków. Zazwyczaj Atlanci utrzymują ciężar na swoich ramionach, ale nie ci z Odessy. Oni nie przylegają do elewacji budynku i trzymają sferę na której spoczywa balkon na swoich umięśnionych plecach.
Przepiękny budynek! Mnóstwo detali, które można długo oglądać i podziwiać!
Pałac Szacha
Ul. Hoholia, 2
Sąsiadem Budynku z Atlantami jest charakterystyczny Pałac Szacha.
Pałac zbudowano w 1852 r. Kolejny raz talentem wykazał się polski architekt, tym razem Feliks Gąsiorowski, który stworzył go dla Zenona Brzozowskiego. Pałac wzniesiono w stylu neogotyckim z muszelkowego wapienia ( „rakuszecznik”, z ros. ракушка „rakuszka” – muszelka).
Nazwa pałacu pojawiła się, kiedy mieszkał w nim Mohammed Ali( nie myląc z bokserem Cassiusem Clayem) – były władca Iranu (Persji) z dynastii Qajar.
Dom Szczerbakowa
ul. Nieżyńska 30
Staliśmy przed zamkniętą żeliwną bramą i zaglądaliśmy do pięknego dziedzińca nr 30 na ul. Nieżyńskiej. Większość Odesskich podwórek już nie jest dostępna dla przypadkowych osób. Wszędzie ustawiono bramy. Nie poddawaliśmy się i czekaliśmy aż ktoś się pojawi. Wpuściła nas starsza pani, która akurat wracała do domu z popołudniowych zakupów. Renesansowe podwórko autorstwa znanego już Wam L. Włodka jest jednym z najpiękniejszych w starej Odessie. Można z pewnością powiedzieć, że L. Włodek miał ogromny wkład w historie architektury Odessy. Jego nowatorskie podejście oraz oryginalność zachwycają do dziś.
Autorzy:
Katia i Artur - ukraińsko - polskie małżeństwo, które zamiłowanie do podróży, tych małych i dużych, łączy z korpo-pracą na etacie. W podrózach szukamy nowych wrażeń, doznań i inspiracji. Każda podróż to zagłębienie się w nowe kultury, oderwanie się od codzienności, w pewnym sensie odskocznia od korporacyjnej nudy. Jest to nasza szansa na naładowanie baterii i wyrównanie emocjonalnego PH.